ستون سنگی
در این روش بهسازی ستون هایی با مصالح دانه ای مناسب ایجاد می گردد. چنانچه خاک ضعیفی که نیاز به بهسازی دارد دانه ای باشد با تغییر آرایش آن، خصوصیاتش بهبود پیدا می کند و چنانچه خاک ضعیف، ریزدانه باشد باید با مصالح دانه ای مناسب جایگزین گردد.
هدف استفاده از ستون سنگی
اجرای ستونهای شنی یا سنگی می تواند متناسب با نقص موجود برای یکی از اهداف زیر اجرا شوند:
1- افزایش ظرفیت باربری 2- کاهش نشست 3- کاهش فشار آب حفرهای و رفع مشکل
روش اجر
متناسب با خاک محل اجرای ستون های شنی متفاوت است. روش های مختلف اجرای آن به 4 صورت زیر امکان پذیر است:
تراکم ارتعاشی (vibro compaction)
این روش برای خاک های دانه ای مناسب است. هنگامی که لرزاننده به همراه جت آب درون گمانه فرو رانده می شوند ذرات دانه ای خاک وضعیت اولیه خود را تغییر داده و در وضعیت متراکم تری نسبت به یکدیگر قرار می گیرند. پس از خروج ویبراتور و جت آب، با اجرای بالشتک شنی بر روی ستون ها، سطح آن ها با پیرامونشان هموارسازی می شود. طراحی تراکم ارتعاشی بر مبنای نتایج دانه بندی و عدد SPT خاک انجام می گیرد. نشانه خلاء (void ratio) در خاک های دانه ای که بر اساس عدد SPT برای خاک بهسازی شده و بهسازی نشده به دست می آید، فواصل و احجام ستونها را تعیین می کند.
جایگزینی ارتعاشی (vibro – replacement)
این روش برای رسهای عادی تحکیم یافته، سیلتهای اشباع مناسب است. در این روش لرزاننده به همراه جت آب خاک را به بیرون از گمانه میراند. با توجه به آنکه گمانه ایجاد شده از اندازه لرزاننده بزرگتر است میتوان همزمان با خارج کردن لرزاننده، گمانه را از بالا با مصالح دانهای تزریق کرد. با خروج همزمان ویبراتور و ریزش مصالح، امکان متراکم شدن آن بوجود می آید.
جابه جایی ارتعاشی (vibro – displacement)
این روش برای اجرای رس های غیر حساس مناسب است. فرآیند حفاری به صورت خشک انجام می گیرد. با حفاری به وسیله لرزاننده خاک اطراف متراکم شده و موجب افزایش مقاومت خاک بین ستون های سنگی می شود. به دلیل آنکه فضای خالی مابین لرزاننده و دیواره گمانه وجود ندارد باید پس از خروج آن مصالح سنگی به درون گمانه ریخته شود. البته در نوع vibrocat میتوان همزمان با خروج لرزاننده گمانه را از پایین تغذیه کرد.
ستون سنگ کوبشی
این روش برای خاک های رسی غیر حساس مناسب است. در این روش ابتدا گمانه حفاری می شود سپس مصالح سنگی به صورت مرحله به مرحله درون چاله ریخته و با چکش کوبیده می شود، با ریزش و کوبش مصالح دانه ای به صورت مرحله به مرحله حباب مقاومی در قسمت تحتانی گمانه شکل می گیرد. با تراکم مرحله به مرحله، خاک اطراف نیز به صورت جانبی تغییر شکل می دهد. در صورتی که خاک مقاومت ایستایی لازم را نداشته باشد باید از غلاف استفاده شود، و پس از ریزش مرحله ای مصالح به درون گمانه، غلاف به بیرون خارج گردد.
نکات تکمیلی
سرعت بالای اجرا و قیمت مناسب از مزایای این روش محسوب می شود.